در قسمت قبل با مقدمات و مراحل تصفیه آب آشامیدنی آشنا شدیم، در این مطلب با ایستگاه پمپاژ آب‌گیری و حوضچه‌ی شیرآلات ورودی و واحد ته نشینی آشنا می شویم.
ایستگاه پمپاژ آب‌گیری و حوضچه‌ی شیرآلات ورودی:
با توجه به این‌که آب برداشتی از رودخانه، دریاچه و یا چاه می‌باشد، از یک ایستگاه پمپاژ برای آب‌گیری و انتقال آن به سایر یگان‌های تصفیه‌خانه استفاده می‌شود. با توجه به دبی آب مورد نیاز و همچنین هد مورد نیاز، تعداد پمپ‌ها و ظرفیت آن‌ها تعیین می‌شود. آب ورودی به تصفیه‌خانه، توسط شیرهای کنترلی تنظیم و بین مدول‌ها تقسیم می‌گردد. آب پس از خروج از حوضچه‌ی شیرآلات، وارد واحد پیش‌ته‌نشینی می‌گردد.
ایستگاه پمپاژ آب
واحد پیش‌ته‌نشینی (Pre-sedimentation module) :
در مواقعی‌که مواد معلق در آب از 1000 میلی‌گرم در لیتر بیشتر شوند، برای کاهش کدورت در زلال‌سازها از واحد پیش‌ته‌نشینی استفاده می‌شود. به عبارت دیگر زلال‌سازها برای زلال‌سازی آب خام با کدورت مشخصی طراحی می‌شوند. چنان‌چه کدورت آب خام به بیش از حد طراحی سیستم‌های زلال‌ساز برسد، نیاز به پیش‌ته‌نشینی است که این پیش‌ته‌نشینی می‌تواند به‌صورت ساده‌ی فیزیکی و یا با کمک مواد شیمیایی و فرایندهای زلال‌سازی باشد. برای حذف مواد معلق بزرگ‌تر از 200 میکرون، ته‌نشینی ساده و برای مواد معلق کوچک‌تر و با وزن مخصوص پایین، معمولاً نیاز به ته‌نشینی به کمک مواد شیمیایی منعقدکننده است.
واحد ته نشینی
حوض‌های پیش‌ته‌نشینی بر دو نوع می‌باشند:
-بدون لجن‌روب مکانیکی
-با لجن‌روب مکانیکی
برای جمع‌آوری لجن، شیب کف حوض‌های نوع اول را بسیار زیاد در نظر می‌گیرند (45 تا 60 درجه) و در نتیجه، عمق این نوع ته‌نشینی نسبت به نوع پیش‌ته‌نشینی با لجن‌روب مکانیکی بیشتر است. در جایی که ظرفیت تصفیه‌خانه بالا باشد و یا میزان مواد معلق زیاد باشد، نوع پیش‌ته‌نشینی با لجن‌روب مکانیکی را توصیه می‌کنند.
پیش‌ته‌نشینی با لجن‌روب نیز از نظر شکل هندسی دارای دو گونه می‌باشد:
-مستطیلی
-دایره‌ای
الف- حوضچه‌های مستطیلی:
این نوع حوضچهها عموماً با نسبت طول به عرض 2:1 تا 3:1 ساخته می‌شوند.برخی طراحان بزرگ نظیر Monk نسبت 6:1 تا 7:1 را جهت از عمل میان‌بر زدن، پیشنهاد می‌کنند. در صورت طراحی مناسب ورودی و خروجی، این حوضچهها، رژیم جریان ایده‌الی را ایجاد خواهند کرد. علاوه بر مزیت فوق، هزینه‌ی ساختمانی نسبتاً کم این حوضچه، به خصوص در واحدهای دوتایی به دلیل استفاده از دیوار مشترک در مقایسه با حوضچه‌های دایره‌ای، انتخاب این حوضچه را پررنگ‌تر می‌نماید. حوض‌های پیش‌ته‌نشینی مجهز به دریچه‌ی آب، شیرتخلیه (و شیر شستشو) می‌باشند.
حوض‌های پیش‌ته‌نشینی با مقطع مستطیلی دارای شیب در جهت عکس حرکت آب می‌باشند.
ب- حوضچه‌های دایره‌ای:
این حوضچهها در انواع تزریق مرکزی و تزریق محیطی وجود دارند. حوضچه‌های تزریق مرکزی دارای عمل میان‌بر کمتری می‌باشند گرچه حوضچه‌های ته‌نشینی تزریق مرکزی معمول‌تر می‌باشند. حوضچه‌های مستطیلی نسبت به دایره‌ای در عمل ته‌نشینی، جریان ایده‌ال‌تری ایجاد می‌نمایند ولی امکانات لجن‌روبی در حوضچه‌های دایره‌ای بیشتر می‌باشد.
بهره‌برداری:
در موقع شروع بهره‌برداری از یک حوض پیش‌ته‌نشینی، آب را به تدریج در حوض وارد می‌کنند تا حوض به آرامی پر شود. در این حالت دریچه‌ی خروج آب از حوض پیش‌ته‌نشینی کاملا” باز می‌شود. برای شستشوی حوض پیش‌ته‌نشینی، ابتدا شیر ورود به حوض را بسته و شیر تخلیه را باز می‌کنند. زمانی‌که سطح آب پایین رفت و گل و لای و ماسه ظاهر شد، شیر آب شستشو را باز می‌کنند که آب را از مثلاً حوض مجاور که در حال بهره‌برداری است دریافت کند. جریان آب، گل و لای و ماسه ته‌نشسته را در امتداد شیب کف حوض به طرف مجرای خروجی براند و از شیر تخلیه خارج شود. در نوعی که مجهز به لجن‌روب مکانیکی است این لجن روب به‌طور دایم در حوضچه در حال حرکت است و لجن‌ها را به سمت عمیق حوضچه هدایت می‌کند. وقتی که حجم لجن‌ها افزایش پیدا کرد، شیرهای خروجی لجن باز شده و لجن‌ها با فشار استاتیکی آب به بیرون هدایت می‌شوند.
1 دیدگاه
خرید کتاب مهندسی شیمی
خیلی علمی و کامل بود