تصفیه آب آشامیدنی

قسمت اول: نگرانی‌های اساسی در مورد آب آشامیدنی عبارتند از:

-وجود باکتری‌های بیماری‌زا (پاتوژن‌ها) در آب

-کمبود یا زیاد بودن غلظت بعضی از یون‌ها که در سلامتی انسان نقش دارند.

-ذرات معلق آب

-بو و مزه‌ی آب

قسمت دوم : انتخاب فرایندهای تصفیه بر پایه کیفیت آب

ناخالصی‌های آب را به دو دسته‌ی عمده می‌توان تقسیم کرد:

الف- ناخالصی‌های معلق: این ناخالصی‌ها شامل موارد زیر است:

1- ذرات معلق زنده‌ی بیماری‌زا مانند عوامل حصبه، وبا و تخم انگل‌ها

2- ذرات معلق زنده‌ی غیر بیماری‌زا مانند برخی جلبک‌ها و تک‌سلولی‌ها

3- ذرات معلق غیر زنده مانند ذرات رسی و کلوییدها

برای زدایش و یا کاهش ناخالصی‌های فوق، تصفیه‌ی متعارف شامل فرایندهای اختلاط سریع، انعقاد، ذره‌سازی، ته‌نشینی، فیلتراسیون و گندزدایی به‌کار می‌رود.

ب-ناخالصی‌های محلول: این ناخالصی‌ها به‌طور یکنواخت در آب پراکنده بوده و ممکن است به ‌صورت اتم، مولکول و یا یون باشندکه به اشکال زیر وجود دارند :

1- آنیون‌های عمومی مانند کربنات‌ها، سولفات‌ها، کلرورها و نیترات‌هاکه روش حذف یا کاهش آن‌ها تصفیه‌ی متعارف، تبادل یونی، فرایندهای غشایی، تصفیه‌ی شیمیایی و… می‌باشد.

2- کاتیون‌های عمومی مانند کلسیم، منیزیم، آهن، سدیم، منگنز و … که روش‌های کاهش و یا زدایش آن‌ها از آب، نیازمند روش‌های تصفیه‌ی متعارف، تبادل یونی، فرایندهای غشایی، هوادهی و … می‌باشد.

3- گازها مانند دی‌ اکسیدکربن، سولفید هیدروژن و متان که هوادهی و یا تصفیه‌ی شیمیایی برای کاهش این آلاینده‌ها به‌کار می‌رود.

4- عناصر سمی، ترکیبات مصنوعی، مواد آلی و فلزات سنگین مانند آرسنیک، سرب و جیوه که با فرایندهای تصفیه‌ی متعارف، تبادل یونی، فرایندهای غشایی و جذب سطحی می‌توان اقدام به کاهش آن‌ها کرد.

5- عناصر رادیواکتیو که فرایندهای تصفیه‌ی متعارف، تبادل یونی، فرایندهای غشایی و جذب سطحی برای کاهش آن‌ها به‌کار می‌رود.

قسمت سوم – فرایندهای مختلف یک تصفیه‌خانه

با توجه به بررسی‌هایی که در مورد کیفیت منبع آب انجام می‌گیرد، آب نیازمند تصفیه خواهد بود که مطابق این کیفیت، یگان‌هایی که باید در تصفیه‌خانه به‌کار روند وهمچنین فرایندهای مختلف فیزیکی و شیمیایی که باید انجام گیرند، تعیین می‌گردند.

به‌طور کلی در یک تصفیه‌خانه‌ی آب، ممکن است فرایندهای زیر صورت‌پذیرد:

1- آب‌گیری در ایستگاه پمپاژ آبگیر

2- تقسیم جریان آب در حوضچه‌ی شیرآلات ورودی (Inlet chamber)

3- پیش‌ته‌نشینی  (Pre sedimentation)

4- کلرزنی اولیه  (Pre chlorination)

5- اختلاط سریع (Flush mixing)  داروهای شیمیایی با آب (Coagulation)

6- لخته‌سازی (Flocculation)

7- ته‌نشینی (Sedimentation)

8- صاف‌سازی آب جهت جداسازی آخرین ذرات مواد معلق ته‌نشین شده (Filtration)

9- سالم‌سازی آب (کلرزنی نهایی) (Post chlorination)

10- بازیافت آب شستشوی صافی‌ها جهت کاهش تلفات آب (Recovery)

11- تغلیظ و آبگیری لجن (Sludge thickening & dewatering)

در پست های بعدی به بررسی فرایندهای بالا خواهیم پرداخت و محل‌هایی را توضیح خواهیم‌داد که این عملیات در آن‌ها صورت می‌گیرد.