نفت خام اساساً از هيدروكربنهاي پارافيني ، نفتني و آروماتيك تشكيل شده است. علاوه بر اين مقدار كمي تركيبات گوگردي ، نيتروژن دار ، اكسيژن دار و مقدار جزيي فلزات نيز در نفت خام وجود دارد .
ترتيب و تنظيم عمليات مختلفي كه بايد در پالايشگاه بر روي نفت خام انجام گيرد ، مستلزم شناسايي موارد زير است :
– فرآورده هاي نفتي و مشخصات آنها
– تركيب نفت خام
– خواص شيميايي فيزيكي فرآورده هاي نفتي
فرآورده هاي نفتي
فرآورده هاي هر پالايشگاه را مي توان در يكي از سه گروه زير قرار داد :
– فرآورده هاي تمام شده كه ميتوانند مستقيماً مصرف شوند مانند بنزين ونفت گاز .
– فرآورده هاي نيمه تمام كه به عنوان پايه در مخلوطهاي بعدي به كار مي روند و براي بهبود كيفيت نياز به مواد افزودني مختلف دارند ، مانند برشهاي پايه روان كننده براي ساخت روغنها .
– فرآورده هاي جنبي يا واسطه اي نظير مواد اوليه پتروشيمي .
طبقه بندي فرآورده هاي نفتي اصلي به ترتيب افزايش جرم مولكولي به قرار زير است :
گازهاي سبك : اين گازها شامل هيدروژن و هيدروكربن هاي سبك مي باشند و عنوان سوخت صنعتي و يا ماده اوليه پتروشيمي به كار مي روند.
گازهای مایع شده (LPG):اين گازها عبارتند از پروپان و بوتان و يا مخلوط تجارتي اين دو كه به عنوان سوخت خانگي يا صنعتي مي باشد.
بنزین (Gasoline): به عنوان سوخت موتورهاي اتومبيل مي باشد .
بنزينهاي مخصوص و نفتا (Naphtha):به عنوان حلال رنگها وحلال صنعتي در استخراج روغنها و عطرها به كار می روند.
سوخت جت (Gas Fuil):در موتورهاي واكنشي ، توربينهاي گازي و موشكها مصرف مي شوند.
نفت سفيد (Kerosene): در انواع چراغها براي ايجاد روشنايي و گرما به كار مي رود.
گازوئيل يا نفت گاز (Diesel Oil):به عنوان سوخت موتورهاي ديزلي مصرف مي شود.
نفت سوخت سبك : به عنوان سوخت تاسيسات حرارتي خانگي يا تاسيسات صنعتي كم قدرت به كار مي رود.
روغنهاي سبك (Spindles): هم به عنوان پايه در تركيب روغنهاي موتور وهم به عنوان روان كننده در مكانيك ظريف به كار مي رود.
روغنهاي سنگين (Bright Stock):به عنوان پايه با گرانروي بالا در تركيب روغنهاي موتور وارد مي شود .
روغنهاي سيلندر (Cylinder Oil):در ماشين هاي بخار وصنايع سنگين به مصرف مي رسند .
پارافينها و مومها (Waxes): در عايقكاري الكتريكي و حفاظت مواد غذايي كاربرد دارند .
نفت سوختهاي سنگين (Heavy Fuel Oil):به عنوان سوخت تاسيسات حرارتي پر قدرت و سوخت ديزلهاي بزرگ
آسفالت و قير (Asphalt & Bitumen):مصارف آن در جاده سازي وساختمانها است.
كك (Coke): به عنوان سوخت صنعتي ونيز در ساخت الكترودها به كار مي رود.
در این پست مطلبی با عنوان مروری بر فرآیند پالایش نفت به صورت pdf جهت دانلود قرار داده شده است.
عناوین زیر در این مطلب گنجانده شده است:
بخش اول – مشخصات نفت خام و فرآورده هاي نفتي
بخش دوم – پالايشگاه و فرآيندهاي پالايش
بخش سوم – واحد تقطير مايعات نفتي